• به روزرسانی: 1402/08/02
  • بازدید: 8363
آشنایی با سقف عرشه فولادی
در عصر حاضر با توجه به محدودیت‌های موجود در صنعت ساخت و ساز، انتخاب مواد و روش‌های مناسب برای اجرای پروژه‌ها، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این میان یکی از اقتصادی‌ترین روش‌ها برای اجرای سقف سازه‌های فلزی و بتنی سقف عرشه فولادی است. این گونه سقف‌ها به دلیل مزایای فراوانی که ارائه می‌دهند، از جایگاه ویژه‌ای در عرصه ساخت و ساز برخوردارند. امروزه به دلیل افزایش روز افزون ارزش زمین و هزینه ساخت و ساز، سازندگان تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا علاوه بر کاهش هزینه‌ها کیفیت و مقاومت سازه را حفظ نمایند. به همین منظور سقف عرشه فولادی، با ترکیبی مناسب از ویژگی‌های اقتصادی و فنی، به یکی از انتخاب‌های اصلی در این مسیر تبدیل شده است.

قیمت مقرون به‌صرفه و مناسب عرشه فولادی تنها مزیت آن نیست. وزن سبک و سرعت بالای اجرا نیز از دیگر ویژگی‌های سقف عرشه فولادی به شمار می‌آید. در این فرصت قصد داریم به بررسی مزایا و کاربردهای سقف عرشه فولادی بپردازیم و جزئیات بیشتری را در این زمینه ارائه دهیم.

سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی

 

سقف عرشه فولادی چیست؟

عرشه فولادی، که به نام‌های دیگری مانند عرشه فلزی یا متال دک نیز شناخته می‌شود، یکی از اجزای کلیدی در صنعت ساختمان‌سازی است. تاریخچه استفاده از سقف عرشه فولادی به دهه‌ی 1930 باز می‌گردد. در آن زمان از این روش به عنوان یک جایگزین مناسب برای تجهیزات چوبی در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شده است. این شیوه اجرای سقف در طول تاریخ و در طی سالیان بهبود‌های چشمگیری یافته است. به دلیل مزایای بسیار زیاد این شیوه اجرای سقف، انجمنی در سال 1939 برای تولید عرشه‌های فولادی تشکیل شد و استانداردهایی را برای تولید این محصول مشخص نمود. در دهه 1980 سقف عرشه فولادی توانست توجهات بیشتری به خود جلب کند و به عنوان یک راه‌حل نوین در صنعت ساخت و ساز به کار گرفته شد.

این نوع سازه از ورق فلزی با جنس فولاد گالوانیزه به شکل موج دار تولید می‌شود. عرشه فولادی به عنوان بخشی از ساختار سقف در ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی مناسب فولاد گالوانیزه، قیمت مناسب و در دسترس بودن، آن را به یک گزینه جذاب در صنعت ساختمان‌سازی تبدیل کرده است. این انتخاب به دلیل مقاومت بالای ورق‌های گالوانیزه در برابر زنگ‌زدگی، قیمت مناسب، استحکام بالا و وزن سبک این محصولات می‌باشد. بنابراین، سقف عرشه فولادی به عنوان یک راه حل موثر و اقتصادی در ساخت و ساز ساختمان‌ها شناخته می‌شود. این سازه‌ها علاوه بر ارزش اقتصادی، از مزایا ویژه‌ای نظیر سرعت اجرا، مقاومت و وزن سبک نیز برخوردار هستند.

عرشه فلزی

عرشه فولادی، که به نام‌های دیگری مانند عرشه فلزی یا متال دک نیز شناخته می‌شود.

 

انواع سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی به عنوان یکی از راه‌حل محبوب در صنعت ساختمانی برای ایجاد سازه‌های با دوام و مقاوم شناخته می‌شود. این نوع سقف‌ها بر اساس ویژگی‌های مختلفی مانند شکل و ابعاد سازه‌ها، عمق و عرض بال‌ها (فاصله‌ی دهانه‌ها) تعیین می‌شوند.

  • سقف عرشه فولادی معمولی: این نوع سقف به طور معمول برای سقف‌هایی که صاف، کم شیب یا طاق‌دار هستند استفاده می‌شود. سقف عرشه فولادی معمولی به علت مقاومت بالا، وزن کم و هزینه اجرای مناسب بسیار پرکاربرد است.
    • سقف معمولی با آج: این نوع سقف عرشه فولادی دارای آج‌های کلاسیک در فواصل دندانه‌ها می‌باشد و به دلیل ویژگی‌های مقاومتی بالا و قدرت باربری مناسب برای انواع سازه‌ها استفاده می‌شود.
    • سقف معمولی بدون آج: این نوع سقف عرشه فولادی فاقد آج است و برای سازه‌هایی با ارتفاع کم مناسب است.
  • سقف‌های عرشه فولادی کامپوزیت: هدف از ایجاد این نوع سقف‌ها افزایش یکپارچگی بین دال بتنی و عرشه فولادی است. سازه‌های کامپوزیت ترکیبی از عرشه فولادی و بتن هستند و به دلیل دوام، مقاومت و توانایی باربری بالا در ساخت پل‌ها و سازه‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند.
  • سقف‌های عرشه فولادی قالبی: این نوع سقف‌ها دارای قالب فولادی دائمی هستند که برای بتن‌ریزی دال کف ساختمان به کار می‌روند و به انجام قالب‌گذاری موقت احتیاجی ندارند. در نتیجه زمان و هزینه اجرا را کاهش می‌دهند. این سقف‌ها دارای عمق کمتری نسبت به عرشه‌های فولادی معمولی هستند و برای ساختمان‌های با پروژه‌های زمانی محدود مناسب می‌باشند.

انواع سقف عرشه فولادی

انواع سقف عرشه فولادی

 

اجزاء سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی یک ساختار پیچیده و متشکل از چند اجزا مختلف است. هر کدام از این اجزا در ساخت سقف نقش مهمی ایفا می‌کنند.

  • ورق عرشه فولادی: ورق عرشه فولادی اصلی‌ترین جزء این ساختار است. این ورق‌ها به عنوان عرشه اصلی سقف عمل می‌کنند و بر روی تیرها و دهانه‌ها قرار می‌گیرند. ورق عرشه فولادی از قطعات گالوانیزه و به شکل موج‌دار ساخته می‌شود.
  • برشگیر یا گل میخ: گل میخ ظاهری شبیه به میخ‌های کوچک دارد و نقش مهمی در اجرای سقف عرشه فولادی ایفا می‌کند. این قطعات به تیرها و دهانه‌ها متصل می‌شوند و ورق عرشه را محار می‌کنند. گل میخ‌ها على‌رغم اندازه نسبتا کوچک، نقش اساسی در استحکام سقف دارند.
  • آرماتور: پس از اینکه ورق‌های عرشه فولادی بر روی تیرها و دهانه‌ها قرار داده شدند و با استفاده از گل میخ‌ها به‌هم متصل گردیدند، فرایند آرماتور بندی آغاز می‌شود. آرماتور شبکه‌ای از میلگردها و فلزهای تقویتی است که به بتن اضافه شده و مقاومت سقف عرشه فولادی را افزایش می‌دهد.
  • فلاشینگ: فلاشینگ‌ها، ورقه‌های فلزی با ضخامت کمی هستند که در لبه‌های سقف عرشه فولادی نصب می‌شوند. این اجزا از بیرون ریختن بتن از سقف جلوگیری کرده و به تنظیم جریان بتن کمک می‌کنند.
  • بتن: در نهایت تمام عرشه فولادی با بتن پوشیده می‌شود. بتن اجزاء سقف را به‌هم می‌چسباند و به ساختار عرشه فولادی استحکام و مقاومت می‌بخشد. کیفیت بتن اهمیت بسیار زیادی دارد و باید با استانداردها و مشخصات مناسب تطابق داشته باشد.

اجزاء سقف عرشه فولادی

اجزاء سقف عرشه فولادی

 

نحوه اجرای سقف عرشه فولادی

اجرای سقف عرشه فولادی یک فرآیند پیچیده و حیاتی در ساخت و ساز ساختمان‌هاست که به کمک ورق‌های گالوانیزه انجام می‌شود. این نوع سقف به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد، به یکی از انتخاب‌های اصلی در صنعت ساختمان‌سازی تبدیل شده است. اجرای سقف عرشه فولادی نه‌تنها سرعت انجام پروژه را افزایش می‌دهد بلکه باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش دوام و مقاومت ساختمان می‌شود. این فرآیند پیچیده توسط تیم‌های ماهر و با استفاده از تجهیزات مناسب انجام می‌گیرد.

  1. جانمایی ورق فولادی: در این مرحله، ورق‌های گالوانیزه بر روی دهانه‌ها و تیرهای نگهدارنده چیده می‌شوند. وزن ورق‌های عرشه فولادی با توجه به ابعاد آنها متفاوت است، اما به طور معمول وزن استاندارد هر ورق در حدود 70 کیلوگرم است. وزن نسبتا کم این ورق‌ها امکان جابجایی و جانمایی آنها توسط افراد یا دستگاه‌های کوچک را فراهم می‌کند.

جانمایی ورق عرشه فولادی

جانمایی ورق عرشه فولادی

 

  1. روش نصب عرشه فولادی و فلاشینگ: در مرحله دوم، ورق‌های فولادی توسط دستگاه‌های میخکوب به بال تیرهای زیرین متصل می‌شوند. این فرآیند به منظور فیکس کردن سقف انجام می‌گیرد. همچنین، در این مرحله فلاشینگ لبه‌های ورق‌ها انجام می‌شود تا ساختار سقف به‌طور کامل تکمیل گردد. فلاشینگ یا دوربندی از مراحلی است که می‌تواند به افزایش کیفیت سقف عرشه فولادی کمک کند.
  2. اتصال ورق فولادی به تیر توسط گل میخ: در این مرحله، ورق‌های فولادی با جوشکاری گل میخ‌ها به بال تیرهای نگهدارنده متصل می‌شوند. این اتصالات بعد از مراحل جانمایی، ثابت کردن و فلاشینگ ورق‌ها صورت می‌گیرد. قطر استاندارد گل میخ حدود 20 میلی‌متر (حداکثر 25 میلی‌متر) و طول آن بسته به نوع ورق و میزان درگیری بین بتن و فولاد، حداقل 35 میلی‌متر است. هرچه طول این اتصالات بیشتر باشد، نتیجه بهتری در پی دارد. گل میخ‌ها معمولا با فاصله حداقل 25 میلی‌متری از جان ورق نصب می‌شوند.

اتصال ورق فولادی به تیر توسط گل میخ

اتصال ورق فولادی به تیر توسط گل میخ

 

  1. آرماتوربندی: میلگرد گذاری این نوع سقف به طور معمول با دست یا با استفاده از مش‌های آماده انجام می‌گیرد. در برخی از موارد، علاوه بر آرماتوربندی بر روی ورق، یک میلگرد درون بال پایینی برای افزایش مقاومت کششی سقف، قرار داده می‌شود. چنانچه از بتن الیافی استفاده شود، مرحله آرماتوربندی از روند اجرای سقف عرشه فولادی حذف می‌گردد.

آرماتوربندی

آرماتوربندی

 

  1. اتصال گل میخ به شبکه آرماتور: برای ثابت نگه داشتن شبکه آرماتور و نگه داشتن سایر اجزاء سقف، از گل میخ‌ها استفاده می‌شود. اتصال گل میخ‌ها، بهتر است هم زمان یا بعد از نصب آرماتورها انجام شود.
  2. بتن‌ریزی: آخرین مرحله در اجرای سقف عرشه فولادی، بتن‌ریزی است. به طور معمول از بتن سبک یا بتن معمولی در اجرای این نوع سقف استفاده می‌شود. اگرچه، در صورت عدم آرماتوربندی سقف می‌توان از بتن‌های الیافی در سقف عرشه فولادی استفاده کرد. میزان مقاومت بتن سبک به طور تقریبی برابر با 17 مگاپاسکال و مقاومت بتن معمولی حدود 20 مگاپاسکال است. نوع بتن مورد استفاده در سقف عرشه فولادی به نوع بارگذاری و ابعاد دهانه بستگی دارد. ضخامت دال بتنی در بالای دندانه‌های ورق عرشه فولادی حداقل 50 میلی‌متر است. به این ترتیب، ارتفاع کل سقف عرشه فولادی بیش از 125 میلی‌متر خواهد بود.

بتن‌ریزی

بتن‌ریزی

 

ورق عرشه فولادی چیست؟

ورق عرشه فولادی یکی از عناصر اساسی در فرایند ساختمان‌سازی است که از جنس گالوانیزه تولید می‌شود. این ورق‌ها در ضخامت‌های متنوع، از 0.7 تا 1.2 میلی‌متر و با عرض 125 سانتی‌متر تهیه می‌شوند. وزن ورق گالوانیزه مورد استفاده در تولید ورق عرشه فولادی بین 180 تا 275 گرم بر متر مربع است. این ورق‌ها طبق استاندارد JIS G 3302 تولید می‌شوند. همچنین تولید این ورق‌ها به کمک فرایندهای مکانیکی دقیق و مطابق با استانداردهای مشخص صورت می‌گیرد تا محصول نهایی از کیفیت و مقاومت مناسب و یکسانی برخوردار باشد.

یکی از ویژگی‌های مهم ورق عرشه فولادی، گالوانیزه بودن آن است که به مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی کمک می‌کند. به عبارت دیگر، استفاده از ورق عرشه فولادی می‌تواند عمر سازه‌ها را طولانی‌تر و با دوام‌تر کند. فرآیند تولید ورق عرشه فولادی به کمک دستگاه‌های فرمینگ و غلتک انجام می‌شود. در این فرآیند، ورق گالوانیزه را زیر دستگاه غلتک قرار می‌دهند تا سطح آن کاملا صاف شود. سپس به دستگاه رول فرمینگ منتقل و شکل می‌گیرد. این مرحله با استفاده از چند غلتک در کنار هم انجام شده و برجستگی‌های منظم به شکل ذوزنقه بر روی ورق ایجاد می‌شود. پس از اتمام این مرحله، ورق به شکل دلخواه در می‌آید. در آخرین مرحله، ورق عرشه فولادی برش داده می‌شود تا برای استفاده در پروژه‌های ساختمانی ارسال گردد.

کیفیت ورق عرشه فولادی رابطه مستقیمی با مقاومت سقف دارد. ورق‌های عرشه فولادی با کیفیت نه تنها مقاومت در برابر بارهای مختلف را افزایش می‌دهند بلکه به افزایش عمر مفید سازه کمک می‌کنند. ورق‌های با کیفیت پایدارتر و مقاومت بالاتری نسبت به عوامل خوردگی، تغییرات دما و فشار دارند. بنابراین، انتخاب ورق‌های عرشه فولادی با کیفیت و رعایت استانداردها و مشخصات فنی مناسب می‌تواند به افزایش مقاومت سقف و کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات در طول زمان کمک کند.

بتن‌ریزی

ورق عرشه فولادی

 

انواع ورق عرشه فولادی

ورق عرشه فولادی به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شود که هر یک دارای خصوصیت‌ها و کاربردهای خاصی هستند.

  • ورق ذوزنقه: همانطور که از نام این نوع ورق عرشه فولادی مشخص است، بر روی ورق برجستگی‌هایی به شکل ذوزنقه ایجاد می‌شود. این شیارها باعث ثبات بیشتر بتن شده و از خمش یا پیچش ورق ممانعت می‌کند.
  • ورق سینوسی: در ورق سینوسی، برجستگی‌هایی به شکل منحنی بر روی ورق گالوانیزه ایجاد می‌شود. این ورق‌ها بیشتر در سقف‌های شیروانی و سازه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
  • ورق شادولاین: این نوع ورق مانند ورق ذوزنقه برجستگی‌های مشابهی دارد، اما تعداد و روند تکرار منحنی‌ها متفاوت است. از ورق شادولاین عمدتا در ساخت کانکس‌ها، سردخانه‌ها، سوله‌ها و سازه‌های پیش‌ساخته استفاده می‌شود.
  • ورق دامپا یا لمبه: شیارهای این نوع ورق عمق کمتری نسبت به دیگر مدل‌های ورق عرشه فولادی دارند. از این ورق‌ها بیشتر در سقف‌های کاذب، شیروانی‌ها، سقف‌های داخلی و کانکس‌ها استفاده می‌شود.

فرم دهی ورق گالوانیزه برای تولید ورق عرشه

فرم دهی ورق گالوانیزه برای تولید ورق عرشه

 

جمع بندی

نحوه اجرای سقف عرشه فولادی تاثیر بسزایی در مقاومت نهایی سازه دارد. اگر اجرای این نوع سقف با دقت و مهارت صورت گیرد، فشارها و بارها به درستی به ورق عرشه فولادی، تیرها، ستون‌ها و در نهایت به زمین منتقل می‌گردد.‌ این کار باعث می‌شود تا سقف عرشه فولادی بتواند بارها و اعمال مختلفی که به آن وارد می‌شود را به طور موثر تحمل کند و مقاومت مورد نیاز را ارائه دهد. از طرف دیگر، نقص در نحوه اجرا و عدم رعایت استانداردها و دستورالعمل‌های مربوط به اتصالات، جوش‌ها و نصب آرماتورها ممکن است منجر به کاهش مقاومت سقف شود و در نهایت به مشکلاتی همچون افت تاخیری، ترک‌ها و آسیب به سازه منجر شود. به عبارت دیگر، نحوه اجرا در ایجاد یک سقف عرشه فولادی مقاوم و پایدار بسیار حائز اهمیت است و باید با دقت و مطابق با اصول فنی انجام گردد.

فولاد کبیر بزرگترین مجری سقف عرشه فولادی با سال‌ها تجربه و تخصص در طراحی و اجرای پروژه‌های مختلف ساختمانی، در زمینه ارائه‌ی راهکارهای برتر در اجرای انواع سقف عرشه فولادی فعالیت می‌کند. یکی از عوامل کلیدی که فولاد کبیر را از دیگر مجریان متمایز کرده است، طرح ریزی دقیق، کیفیت بالا، ارائه‌ی راهکارهای متنوع برای نیازهای مختلف پروژه، توانایی طراحی و اجرای سقف‌های عرشه فولادی با ابعاد و مشخصات متنوع  و استفاده از مواد اولیه مرغوب است. تیم متخصص و متعهد فولاد کبیر به همراه تجهیزات پیشرفته، اجرای پروژه‌ها با کیفیت بالا و در کمترین زمان ممکن را تضمین می‌کند. فولاد کبیر بزرگترین تولید کننده عرشه فولادی است که با ارائه ورق‌های استاندارد و با کیفیت استحکام سقف را تضمین می‌کند.